Paulines kinderen van 15, 12 en 8 gaan niet meer naar school: het maakte hen letterlijk ziek. In plaats daarvan rijdt ze vier keer per week 244 kilometer op en neer naar een plek waar haar kinderen zich wél kunnen ontwikkelen op een manier die bij ze past. Ondertussen hoopt ze met haar stichting ook zo’n plek dichterbij te kunnen opzetten én op begrip. ,,Dan ben je zeven jaar en zeg je: ‘het hoeft niet meer’.”
Wat als je kinderen doodongelukkig worden van school? Als ze er constant rondlopen met idee dat ze anders zijn en dat ze niet gehoord worden? ,,Dan probeer je een andere school, en nog één die misschien beter bij ze past, want school móet”, zegt Pauline Hurkmans uit Gorinchem.
,,Tot je beseft dat niets werkt en je kinderen alleen maar verder stuk gaan.” Ze heeft het over haar hoogbegaafde kinderen Mila (15), Aiden (12) en Yent (8). ,,Het verschil tussen schoolziek zoals een gemiddeld mens dat kent en zoals zij dat hadden, is extreem. Ze aten niet meer, kleedden zich niet meer aan.” De verschijnselen van een depressie.
Terwijl volwassenen met een burn-out of depressie het advies krijgen om thuis te blijven en rust te nemen, wordt bij kinderen volgens Pauline ‘alleen maar gezeurd wanneer ze weer naar school gaan’. ,,Met de beste intenties.’’ Maar toch.
Pauline vergelijkt het met een strandbal die onder water wordt geduwd. ,,Dat kun je best een tijdje volhouden, maar hij komt omhoog.” En dan komt er een moment dat je ze thuis houdt. ,,Als het niet past, moet je ook niet gaan duwen.” Inmiddels volgen haar kinderen geen regulier onderwijs meer: Mila al 3 jaar niet, Aiden en Yent vielen 2 jaar geleden uit.
IQ hoger dan 130
Mila, Aiden en Yent hebben alle drie een IQ hoger dan 130. Ze zijn hoogbegaafd. De kinderen leren door te doen. Niet door schoolboeken. ,,Ze zijn zeer sterk autonoom, zeer sterk autodidact en zeer gevoelig voor autoritair gedrag”, zegt Pauline. En dat is waar het vooral misgaat op school, volgens haar.
Dan ben je zeven jaar en zeg je: ‘het hoeft niet meer. Wat doe ik op deze wereld’
,,Op school krijg je alleen maar te horen: ‘Je doet wat ik zeg en wanneer ik het zeg’. Dat is niet de schuld van de juffen en meesters. Ik snap dat het voor een docent best lastig te begrijpen is dat je het ene kind heel betuttelend moet aanspreken en het andere kind de volledige vrijheid moet geven, omdat het zo anders denkt. Bij een IQ van 80 snappen we allemaal dat een kind extra ondersteuning nodig heeft, maar voor de rechterkant van de curve is dat lastiger. Daar is het onderwijssysteem niet op ingericht, zelfs niet met de aanpassingen die ze kregen. Nog steeds te sturend, te klein en simpel.”
Voor Yent leidde het ertoe dat hij op een gegeven moment niet meer liet zien wat hij kon. ,,Als je niet gezien wordt, stop je uiteindelijk met jezelf te laten zien”, zegt moeder Pauline. ,,Hij was zes en zat hele dagen met zijn armen over elkaar. Hij blokkeerde compleet.” Aiden zei zelfs zorgwekkende dingen. ,,Dan ben je zeven jaar en zeg je: ‘het hoeft niet meer. Wat doe ik op deze wereld. Mensen snappen me niet, ik ben anders, ik ben raar’.” En ook haar dochter Mila zag het leven soms niet meer zitten.
Onderwijskundige Willy de Heer herkent het verhaal van Pauline Hurkmans en het is volgens haar niet uniek dat haar kinderen thuis kwamen te zitten. In het schooljaar 2021/2022 zaten in Nederland 3181 kinderen langer dan drie maanden thuis. ,,Er wordt geschat dat 40 procent daarvan hoogbegaafd is. Deze kinderen hebben meer moeite met het reguliere onderwijs dan gemiddeld lerenden: ze kunnen er simpelweg hun interesses niet in kwijt.”
Deze mevrouw snapt ons’
De Heer promoveerde met een onderzoek naar onderwijs voor hoogbegaafde kinderen ,,Vooral door de manier waarop ze informatie opnemen en verwerken, passen ze niet in het systeem. Het zorgt er ook voor dat ze aansluiting met andere kinderen missen. Als een hoogbegaafd kind bijvoorbeeld vraagt om een blauw potlood, maar het krijgt een groene en vervolgens een rode, dan denkt zo’n kind dat het gepest wordt. Terwijl het andere kind in werkelijkheid niet weet wat blauw is.”
Mijn kinderen gingen enorm in de uitsloofmodus voor haar: er werd piano gespeeld, ze gingen boekjes voorlezen
Dat haar kinderen hoogbegaafd zijn, ontdekte Hurkmans toen een collega, heel toevallig een hoogbegaafdencoach, een bakje koffie kwam drinken bij haar thuis. Dat was in 2015. Pauline, die zelf als psychofysiek trainer voor jongeren werkt, vertelt: ,,Mijn kinderen gingen enorm in de uitsloofmodus voor haar: er werd piano gespeeld, ze gingen boekjes voorlezen. Ze wilden zoveel mogelijk laten zien wat ze konden, alsof ze voelden: ‘deze mevrouw snapt ons’.”
Pauline vertelt dat ze eerst ‘heel hard moest lachen’ toen die collega zei dat haar kinderen hoogbegaafd zijn. ,,Ik had een bepaald beeld bij hoogbegaafdheid. En dat paste niet bij het beeld van mijn kinderen.” Natuurlijk, ze had gezien dat ze ‘anders’ waren. Ze konden bijvoorbeeld tweehandig piano spelen zonder ooit enige les te hebben gehad, puur op gehoor. Namen geen genoegen met simpele antwoorden op complexe vragen. Specialistische tests wezen inderdaad het ‘stempeltje’ hoogbegaafd uit.
Alternatieve manier van leren
De moeder probeerde van alles: plusklassen, hoogbegaafdenonderwijs, maar steeds liepen haar kinderen tegen een muur op. Willy de Heer zegt daarover: ,,Het zou mooi zijn als er in het onderwijs wordt gekeken naar de ontwikkeling van een kind, en niet naar leeftijd. Daarom is het gek dat er voor moeilijk lerende kinderen en zwakbegaafden wel allang goede voorzieningen zijn.”
Hoe hard Pauline ook haar best deed om haar kinderen in het reguliere onderwijs te laten slagen, telkens ging het mis. In maart 2020 viel Mila voor de tweede keer uit en in januari 2021 liepen Aiden en Yent ook vast. ,,Dan ga ik zelf wel een alternatieve manier van leren opzetten”, dacht Pauline.
In haar onderzoek bleek al zo’n plek in Nederland te bestaan, 122 kilometer verderop in het Limburgse Heibloem. Spirare Talent Valley is een zorgorganisatie, waarbij wordt gekeken wat de passies, talenten en overlevingsstrategieën van ieder kind zijn. Ze kunnen er onder meer leren 3D-printen, naaien, instrumenten bespelen.
Je hebt ook hoogbegaafde fietsenmakers en sporters
,,Op die manier worden onder meer hoogbegaafde kinderen geholpen om hun bestemming te vinden”, zegt Hanny Kusters, initiatiefneemster van Spirare. Op dit moment heeft de organisatie ongeveer honderd kinderen tussen de 5 en 25 jaar oud in huis. Voor die kinderen was school volgens Kusters vanaf het begin af aan een hel. ,,Vaak zie je al dat ze er in de eerste drie maanden vastlopen en dan starten met overleven.’’
Toekomstkinderen
,,Het is een misvatting dat het altijd academisch begaafde kinderen zijn”, vervolgt Hanny Kusters. ,,Je hebt ook hoogbegaafde fietsenmakers en sporters. We hebben het liever over schoolbegaafde kinderen en niet-schoolbegaafde kinderen.” De laatste groep heeft vooral een andere manier van denken en handelen, en hebben daardoor vaak geen aansluiting met de andere jongeren in het reguliere onderwijs. ,,Daar waar schoolbegaafden ervan houden om de bestaande kennis tot zich te nemen, zijn niet-schoolbegaafde kinderen erop uit om te experimenteren, te onderzoeken en uit te vinden”, zegt Kusters. ,,Ze helpen ons om onze wereld te vernieuwen. Daarom past het onderwijs niet bij ze, want dat is gebaseerd op de kennis van de afgelopen honderden jaren. Ik zeg weleens: dit zijn toekomstkinderen.”
‘Geen zorg nodig’
Ondanks de afstand besloot Pauline de zorginstelling in Heiblom toch een kans te geven. ,,Binnen een week had ik van depressieve kids die alleen maar op de bank zaten, weer kinderen die zongen en speelden. Voor de buitenwereld is het een zorglocatie, maar in theorie hebben mijn kinderen geen zorg nodig. Want als ze passend onderwijs krijgen, zijn ze niet ziek, niet depressief, niet suïcidaal.”
Ondertussen zette ze Stichting Innovators op, waarmee ze alsnog wil bereiken om zo’n zelfde plek in de buurt van haar woonplaats Gorinchem op te zetten. Nu rijdt de moeder nog vier dagen in de week 244 kilometer heen en terug om haar kinderen te brengen en te halen. Werken lukt daardoor minimaal. Bovendien weet ze dat ze niet de enige ouder is die behoefte heeft aan zo’n alternatieve ontwikkelplek: veertig anderen uit de omgeving van Gorinchem hebben zich al bij haar gemeld.
,,Daar zitten ook ouders tussen met kinderen die niet het stempeltje hoogbegaafd hebben, maar om een andere reden niet in het schoolsysteem passen. We willen er juist zijn voor die andersdenkenden die aan alles twijfelen, overal vragen over stellen, verbindingen leggen op bizarre leeftijden. Die hebben gelijkgestemden nodig, mensen die het echt herkennen.”
Bron: https://archive.is/F2sWJ
